1,giyan serengge niyalam i san yasa 真理是人的耳目
2,ilibume muteburengge abka de tafara gese mangga
成事难如登天
ebereme efujerengge funiyehe dara ge se ja
败事易如烂毛
3,giyan de ijishun ningge gung baham bi
顺理者成功
gjyan be fudarahangge ehe de tusan bi
逆理者终凶
4,boo be teksilehe manggi gurun be da sambi
家齐而后国治
mujilen be tob obuha manggi beyebe tuwacihiyambi
心正始可修身
5,ajige fonoku amba jahutai be nirubumbi
小窟窿可以沉大船
ajige si deri amba edun sorgiyembi
小缝隙可以透大风
6,hoton be gidara de neneme duka be efulembi
攻城先要破城门
meihe be jafara de meneme uju be fo rimbi
捉蛇先要打蛇头
7,feye niyalma ningge langse
疮是别人的赃
8,juse aku de juse aku seme jobosombi
无子愁无子
juse bici bucetele jobosombi
有子愁到死
9,juse banjiha de teni emei kesi be sam bi
养儿方知父母恩
10,amba saisa etuhun be kicembi
俊杰图自强
11,baili isibuha seme karu be bairaku
施恩不图报
niyalma de buhe seme nasaraku
与人不追悔
12,jui siyoosungga oci juru niyaman sebjelembi
子孝双亲乐
boo huwaliyasun oci tumen baita mutembi
家和万事兴
13,baili aika hahi be aitubume muteci
恩若救急
majige seme minggan yan salimbi
一芥千金
14,an tacin i niyalma be dahaburengge mangga
以乡俗服人难
baitai giyan i niyalma be dahabure ngge ja
以事理服人易
15,boo i tacihiyan onco i dolo cira baktambuci
家教宽中有严
boo i niyalma emu jalan de elheombi
家人一世平安
16,husun isinara bade
力之所及
niyalma de tuse ara
与人方便
17,sain be yabume heolederaku oci
为善不倦的人
toktofi sain acabumbi
必有好报
18,gisun labdungge gisun komso de isiraku
话多不如话少
gisun komsongge gisun sain de isiraku
话少不如话好
19,angga be suce iadali akdula
守口如瓶
gisun be hoton i gese seremse
防意如城
20,aisi de ume niyalmai juleri ojoro
庞利毋居人前
erdmu fassan de ume niyamai amala ojoro
德业毋落后人
21,jalan de banjire de emu okson anabure be wesihun obu
处事让一步为高
bedereme oksorongge uthai ibeme oksoro deribun da
退步是进步的根本
22,beye i gisuerhe gisun be onggome ojoraku
自己说的话不可忘记
beye i icihiyaha baita be aliysame ojoraku
自己做的事不能后悔
23,niyalme de nasara anggala
与其怨恨别人
beye be sorgi
不如鞭策自己
24,muten bifi erdemu akungge
有才无德
boode ejen aku adali
如家无主
25,gisun be urunaku tondo akdun obu
说话要信用
yabun be urunaku unenggi tondo obu
做事要忠诚
26,mujilen onco oci
心宽广
beye tulejembi
身体胖
27,urgunjehei gisun ambula oci ojoraku
喜时不可妄言
sebjen sehei baita ambulaoci ojoraku
乐时不可多事
28,somishun oci wakalara aku
暗无斥鬼
iletu oci gasara hiy alma aku
明无怨人
29,mujilen be teburede biya i adali ge nggiyen oci acambi
存心当如月之明
baita be yaburede mukei adali bolgo oci acambi
做事当如水之清
30,niyalma be ume balai guculere
人勿妄交
ulin be ume balai gaijara
财勿妄取
31,tondo oci genggiyen ombi
公则明
urhu oci farhun ombi
偏则暗
32,ice boo be arara de ja
新房子好造立
fe boo be dastaranngge mangga
旧房子难修缮
33,dorolon bici elhe ombi
礼貌致安逸
dorolon aku oci tuksicake ombi
无礼招危险
34,tanggu niyalma be wara de ja
杀一百个人容易
emu niyalma be gisureme dahaburen gge mangga
说服一个人难
35,niyalma acanara etuku be sonjome etumbi
人选合适的衣服穿
gasha den hailan be sonjome feyelembi
鸟择高大的树搭窝
36,gisun be wacihiyame gisureci ojoraku
话不可说尽
37,erdemu bisire niyalma niyalma be dahabumbi
有德的人能够服人
erdema aku niyalma niyalma de giyabsulabumbi
无德的人受制于别人
38,doro erdemu be fakaraku niyalma
不懂礼貌的人
beye be ilibume muteraku
不能够主身
39,ume erde yamji joboho suilaha seme bodoro
莫思朝夕劳苦
baita icihiyara de urunaku mujilen be girkuci acambi
做事务要专心
40,tusa aku baita be ume yabure
无益之事休做
den fu i fejile ume ilire
严墙之下不少停
41,ume niyalmai bara jamarame temsere
不要与人争竞
giyan bici fek tak seme jamarara de aku
有理不在声高
42,niyalmai ehe be algibuci ojoraku
不可扬人之恶
beyei muten be takiyeci ojoraku
不可夸己之能
43,niyalma be wakasara mujilen be be ye be wakasa
责人之心责己
beyebe giljara gunin be niyalma be gilja
恕己之心恕人
44,anggi ici balai gisureci ojoraku
不可信口乱道
holo be gisureme unenggi aku oci ojoraku
不可说谎无诚
45,sain be bahangge yooni mukdembi
得善者皆兴
sain be ufarahangge yooni gukumbi
失善者皆亡
46,yaya niyalma ende buku akungge aku
凡人莫不有过
endebuku be halame muteci endebu aku aku kai
过而能改则无过矣
47,ehe be isaburengge ulan fetere gese
积恶如掘坟
guidaha manggiurnnaku tuhembi
久而必陷
48,erdemu be amga de werici mukdembi
德遗于后则昌
jobolon be amga de werici gukumbi
患遗于后则亡
49,sain be isaburengge alin arara gese
积山如建山
guidaha manggi urunaku den ombi
久而必高
50,ajige sain isahai amba sain ombi
积小善便成大善
ajige ehe isahai dubende urunaku amba ehe ombi
积小恶便成大恶
51,ehe niyalam neneme sinde holo tac ibumbi
坏人先教你说谎
52,hulha be dahaci sain jugun aku
跟贼子没有好路子走
53,sain erdemu niyalmabe dahabumbi
善德能服人
54,sain niyalma oki seci
要成好人
urunaku sain gutu be gucule
须结好友
55,beye de endebuku bici
自家有过
niyalma gisureci uthai donji
人说要听
56,guculeci urunaku gucu be sonjo
交必择友
teci urunaku adaki be sonjo
居必择邻
57,ume sain be ajige seme yaburaku ojoro
勿以善小而不为
ume the be ajige seme yabuci ombi sere
勿以恶小而为之
58,doosidame bairku oci
不贪不求
huturi juse omosi de isinambi
福及子孙
59,baharaku oci okini
宁可不得
inu balai bai ciojoraku
不可妄求
60,yadahun seme ume haldabsara
贫而无谄
bayan seme ume coktoloro
富而不骄
61,baita be kicerengge niyalma
谋事在人
baita be sangaburengge faicin
成事在天
62,erdemu tacin be sangabuki seci
若要德业成
neneme oitobume mohoro be ali
先学受贫困
63,boo banjire doro
居家之道
kicebe malhun de bi
在于勤俭
64,teme jetere oci ahn urame fu tuhembi
坐吃山崩壁倒
angge serengge fere aku ulan
口是无底之坑
65,jalan de ainahai mangga baita bini
世上岂有难事
gemu niyalma i mujilen be kiceraku turgun
都是有缘人不专心
66,jobolon dade jobolon be alime muteic
受得苦中苦
teni niyalmai dele niyalma oci om bi
方为人上人
67,sain be yabure niyalma jalafun go lmin
行善者长命百岁
ehe be icihiyara niyalma jalafun fo holon
做恶者命在旦夕
68,ume beye i golmin de weri foholno be iletulere
毋以己之长而形人之短
ume beye moco turgun de weri mu terebe kusulere
毋以己之拙而忌人之长
69,mutere umde gung be kicere anggala
图未就之功
sanggame jabduha hethe be karmare de isiraku
不如保己成之业
70,beye be tkuiyecerengge mentahun
自矜者愚
beye be jalukan ararangge jocimbi
自满者败
71,jilgan amba niyalma
叫喊最响的人
gemu baita muterengge waku
不一定是有本事的人
72,niyalma goro guniraku oci
人无近虑
urunaku hanci jobolon bi?
必有远忧
73,foribuha amala teni seremsembi
挨棒子以后才会提防
74,jobolon heoledere ci banjimbi
祸生于情
75,tomorhun niyalma eksere baita ici hiyaraku
稳人不做急心事
76,baita ufaraha amala
事情失败之后
teni olhoba be takambi
才懂得谨慎
77,niyamla foholon be ume feterere
勿评人之短
beye i golmin be ume gisurere
勿言己之长
78,emu yabun ufaraci
一步走错
tanggu yabun gemu efujembi
百步俱错
79,gebu mutere beye mukiyerengge
成名与毁身
gemu beyei baihangge
都是自己招的
80,inenggi enduri i jugun be yabumbi
白天行神仙的路
dobori hutu i baita be icihiyambi
夜里干魔鬼的事
81,jajuri be jafame ombi
荆棘可以抓在手
holo niyalma de hanci ome ojoraku
说谎的人不可近
82,olhon moo dahume arsurengge mangga
枯木再难活
musha hulha sergerengge mangga
惯贼难悔悟
83,the gisun tuweri nimanggi
坏话是冬日的雪
没有评论:
发表评论